Szkolenie, w którym nasza agencja wzięła udział w dniu 25.03, było prowadzone przez Małgorzatę Krawczak i dotyczyło lidera wrażliwego i empatycznego.
Cechy lidera, przywódcy
Pierwsza kwestia, którą poruszyła prelegentka, dotyczyła samej definicji słowa
lider — jest to osoba, której zadaniem jest kreowanie grupą oraz prowadzenie jej do wspólnego celu.
Lider może stać na czele różnych grup, nadaje jej działania i kierunek oraz jest człowiekiem charyzmatycznym, będącym autorytetem i wzorem do naśladowania dla innych. Ma on pomagać pozostałym wydobyć z siebie to, co najlepsze i zarządzać emocjami innych.
Wyróżniamy różne typy lidera:
- król — jego grupa jest niejako poddanymi,
- dyktator — rządzi „twardą ręką”, wymaga, ale nie daje nic w zamian,
- geniusz — wiecznie marzy i snuje wizje, z których nic nie wynika,
- karierowicz — jest żądny władzy i pieniędzy, nie liczy się z uczuciami innych,
- dobry kumpel — z każdym jest na „ty”, buduje relacje oparte na emocjach, nie potrafi nikogo skrytykować,
- zadaniowiec — jest skupiony na celu, a emocje i potrzeby zespołu go w ogóle nie interesują,
- zarozumialec — czuje się lepszy od innych, nie potrafi rozmawiać, inspirować ani motywować.
Wyróżnione typy i
cechy lidera są cechami wykreowanej na siłę osoby, która nie potrafi przewodzić, ani sobie, ani innym.
Lider i jego historia
Skoro
lider musi przewodzić, to wszystko zaczęło się od
wodza. Osoby, która zdobyła szacunek i zaufanie, by uczyć innych odwagi bycia sobą i przewodzić pozostałym. Odnosimy się tutaj do samych początków przywództwa, gdzie
wódz potrafił argumentować np. po co i kiedy walczyć, co jest zdobyczą i kiedy walkę skończyć.
Wódz musi umieć przewodzić i najczęściej jest to już wrodzona cecha. Z czasem, kiedy tworzyły się coraz większe grupy, coraz większe wyzwania i było coraz więcej potrzeb,
dowódcę można porównać do osoby na stanowisku etatowym w wojsku — żołnierz stojący na czele rodzaju sił zbrojnych, związku taktycznego, oddziału lub pododdziału, który ma określone prawa, jest organizatorem działań bojowych podległych wojsk oraz
dowodzi nimi w czasie ich trwania. Cele są tutaj nadrzędne, a narzędziem pracy jest strategia i rozkaz.
Przywódca z kolei jest szczególnym rodzaje kierownika, który ma bezpośredni związek z zachowaniami organizacyjnymi. Jest to osoba mająca duży wpływ na podwładnych, którzy wykonują polecenia pożądane przez szefa bez względu na więzi, jakie ich łączą. Przywództwo charakteryzuje się wyjątkowymi cechami osoby, której inni skłonni są zaufać i podporządkować się dobrowolnie. Cele w tym przypadku są równorzędne, a narzędziem jest
empatia i rozmowa.
Analizując powyższe i chcąc przełożyć to na pracę w firmie — z
dowódcą pracuje się źle. Rozdaje on rozkazy oraz oczekuje jedynie wyników i zysku, nie współpracując przy tym z ludźmi. Jest surowy i często nieobiektywny.
Przywódca natomiast chce zrozumieć swoich pracowników, słucha ich oraz umie pomóc i docenić. Potrafi dostrzec, kto jest, w czym dobry, a przede wszystkim umie współpracować.
Odważne przywództwo
Warto zadać pytanie zatem czym się charakteryzuje empatia w odważnym przywództwie. Przede wszystkim jest to jeden z budulców kultury opierającej się na więzi i zaufaniu. Istotne jest zrozumienie, że nie jest to współczucie, udzielanie rad czy krytyczna ocena pod płaszczem troski, a wyrzekanie się własnego komfortu pocieszania innych i odwaga pokazywania innym ich emocjonalnej prawdy. Nie jest to odwoływanie się do doświadczenia tylko do emocji i do uczuć, które temu doświadczeniu towarzyszą. Jest to także wybór spod znaku wrażliwości, czyli odważna decyzja o towarzyszeniu drugiej osobie w drodze przez jej mrok, bez pokusy zapalania jej światła.
Kompetencje empatyczne i ich ocena
Wyróżnia się różne kompetencje empatyczne, wśród których znajduje się m.in. perspektywa, czyli to jak spojrzeć na świat oczami innych ludzi:
- perspektywa drugiego człowieka jest jego prawdą i może być odmienna od naszej,
- trzeba wyrzec się „wszechwiedzy” i skupić się na poznawaniu tego, co jest prawdą dla drugiej osoby,
- nie należy ulegać pokusie zakładania zbroi (perfekcjonizm, znieczulanie, czarnowidztwo),
- uwzględnianie, uszanowanie i docenianie różnorodnych perspektyw,
- empatia — nie zdobędzie się na nią ten, kto zawsze musi wszystko wiedzieć, ani ten, kto nastawia się tylko na przyjmowanie informacji.
Ocena innych:
- w ocenianiu innych ukryta jest informacja o tym, czego nie uznajemy i nie akceptujemy w sobie,
- trzeba zastanowić się, w jakich obszarach nam samym dokuczają cudze oceny,
- wywołują w nas wstyd, więc odreagowujemy, krytykując innych,
- trzeba zastanowić się, w jakich obszarach wykazujemy największą wrażliwość na wstyd i z czym nam jest najtrudniej,
- gdy dobrze czujemy się sami ze sobą i gdy mamy wysokie mniemanie o sobie, nie odczuwamy potrzeby oceniania innych.
Lider naturalny — jak pracuje?
Przede wszystkim zamienia on zbroje na odważne przywództwo. Oferuje przykład i zachętę w zakresie zdrowej ambicji, empatii i wyrozumiałości dla samego siebie. Zamiast znieczulania się, które obniża poczucie wartości, oferuje wytyczanie granic, by dążyć do autentycznego komfortu. Zamiast czarnowidztwa w obliczu radości, które wzmacnia fałszywą dychotomię ofiara-sprawca, oferuje praktykę spójności. Ponadto oferuje praktykę wdzięczności, czyli świętowanie zakończenia kolejnych etapów i zwycięstw.
Lider wrażliwy i empatyczny podąża za duchem czasu. Co więcej, doskonale zdaje sobie sprawę, że „w przeszłości w pracy liczyły się mięśnie, a teraz liczy się umysł. W przyszłości będzie liczyło się serce” – Minouche Shafil.
